Przejdź do treści głównej
Agriculture and rural development

Vanille de l’île de La Réunion ChOG

Chronione oznaczenie geograficzne (ChOG) to gwarancja, że co najmniej jeden z etapów produkcji, przetwarzania lub przygotowania odbywa się w danym regionie.

Pochodzenie

Wanilia pochodzi z Ameryki Środkowej, a do Europy sprowadzili ją po raz pierwszy w 1721 r. hiszpańscy konkwistadorzy. Delikatny aromat tej egzotycznej przyprawy uwiódł europejską arystokrację i dwory królewskie. Przez kolejne sto lat trwały nieudane próby uprawy wanilii na europejskich ziemiach. W 1821 r. wanilia płaskolistna z ogrodu botanicznego w Paryżu trafiła na wyspę Reunion, gdzie przyjęła się w uprawie.

Żeby roślina mogła wydać owoce, z których pozyskuje się wanilię, konieczne jest zapylenie. W Ameryce Środkowej zajmują się tym bezżądłowe pszczoły (melipony), które występują w tym regionie. Na wyspie Reunion nie było owadów ani ptaków, które mogły zapylać wanilię, więc przez 20 lat uprawy wanilia nie rodziła owoców.

Pasmo górskie z zielonymi wzgórzami i niebieskim
Łagodny i wilgotny klimat wschodniej części wyspy Reunion sprzyja powstawaniu aromatycznych związków charakterystycznych dla strąków wanilii. © Adobe
Grawerowanie przedstawiające Edmond Albius
Dwunastoletni niewolnik Edmond Albius odkrył metodę ręcznego zapylania, która jest stosowana do dzisiaj. © Antoine Roussin

Sytuacja zmieniła się w 1841 r., kiedy to Edmond Albius, dwunastoletni niewolnik i miłośnik botaniki, wynalazł metodę ręcznego zapylania wanilii. Albius odkrył, że zapłodnienie można wywołać, podnosząc małym patyczkiem przegrodę oddzielającą męskie narządy płciowe rośliny od żeńskich i delikatne ich pocieranie. W ten sposób powstała nareszcie metoda umożliwiająca szybką i zyskowną produkcję wanilii na całym świecie.

Zapylanie niemal wszystkich upraw wanilii na świecie odbywa się nadal metodą Albiusa. Produkcja wanilii odegrała historycznie ważną rolę w gospodarce wyspy Reunion, do tego stopnia, że pnącze wanilii znalazło się na herbie tego terytorium, który w 1925 r. zaprojektował gubernator Émile Merwart.

Światowa renoma Vanille de l’île de La Réunion wynika z jej unikalnego aromatu, który zawdzięcza szczególnym warunkom naturalnym miejsca uprawy oraz wiedzy fachowej tamtejszych producentów. W uznaniu tych walorów w 2021 r. wanilii przyznano chronione oznaczenie geograficzne (ChOG).

Produkcja

Vanille – zapylanie
Zapylenie odbywa się przez podniesienie małym patyczkiem przegrody oddzielającej męskie narządy płciowe rośliny od żeńskich i delikatne ich pocieranie. © La terre est un jardin

Uprawa i przetwórstwo Vanille de l’île de La Réunion ChOG muszą odbywać się na terenie gmin Bras-Panon, Saint-André, Saint-Benoit, Saint-Joseph, Saint-Philippe, Sainte-Marie, Sainte-Rose lub Sainte-Suzanne – wszystkie te miejscowości położone są po wschodniej stronie wyspy.

Łagodne i wilgotne warunki pogodowe podczas uprawy i przetwórstwa na „wietrznym wybrzeżu” wyspy sprzyjają powstawaniu aromatycznych związków w strąkach wanilii, które odpowiadają za słodkawy smak i zapach.

To na wyspie Reunion wypracowano umiejętności niezbędne przy produkcji wanilii. Oprócz techniki ręcznego zapylania opracowano i udoskonalono przetwórstwo wanilii przez mortyfikację (zaparzanie). Ten proces przetwórczy znany jest obecnie na całym świecie – metody opracowane przez producentów z wyspy stanowią gwarancję jakości produktu Vanille de l’île de La Réunion ChOG.

Celem przetwórstwa wanilii jest wydobycie pełni jej smaku. Strąki są suszone na zmianę na słońcu i w cieniu, przez co najmniej 20 dni. Następnie trafiają do zamkniętych, drewnianych skrzyń, w których przez co najmniej siedem miesięcy rozwija się ich aromat. Dzięki temu w produkcie końcowym nie ma resztek smaku kreozotu czy też substancji smolistych, które często występują w innych rodzajach wanilii zbyt szybko suszonych i dojrzewających w workach próżniowych (w procesie fermentacji beztlenowej).

Vanille de l’île de la Réunion ChOG jest wprowadzana do obrotu w trzech różnych postaciach:

  • Suszone strąki wanilii o elastycznej strukturze, z połyskiem, o kolorze od brązowego do ciemnoczekoladowego.
  • Świeże strąki wanilii, mięsiste, błyszczące, w jednolitym czerwonobrązowym kolorze. W dotyku strąki takie są sztywne, co uniemożliwia ich zgięcie.
  • Wanilia „oszroniona”, wytrącona naturalnie na strąkach w trakcie dojrzewania, w formie gwiazdek, igiełek lub ziaren cukru. Forma taka ma najbardziej intensywny i charakterystyczny zapach – jest najbardziej ceniona przez cukierników.

Vanille de l’île de La Réunion ChOG cieszy się renomą na całym świecie dzięki swoim wyjątkowym walorom. Otrzymała publiczne uznanie z ust szefów kuchni oznaczonych gwiazdką Michelin, takich jak Guy Martin, Alain Passard, Pierre Hermé i Jacques Genin.

Dodatkowe informacje

Vanille de l’île de La Réunion ChOG – wymogi prawne

Chronione oznaczenie geograficzne

Wysokiej jakości żywność i napoje w Europie

Wydarzenia