![gyulai-kolbasz](https://agriculture.ec.europa.eu/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2022-06/gyulai-kolbasz_555x325_pl_0.png?itok=NhJBEBSO)
Gyulai kolbász albo Gyulai pároskolbász ChOG to kiełbasa o przyjemnym wędzonym zapachu, pikantna w smaku. Swój harmonijny aromat zawdzięcza mieszance przypraw. Jest sprzedawana w formie dwóch połączonych kiełbasek o długości 18–26 cm. Etykieta umieszczona jest wokół jednej z nich. Można ją również dostać w plasterkach.
Tę nagradzaną węgierską kiełbasę wyróżniają wyborny smak i konsystencja.
Historia
![Békéscsaba railway station and Gyula Castle, Hungary](/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2020-07/gyulai-kolbasz-top-image_0_0.jpg?itok=PL_OMnHi)
Gyulai kolbász lub Gyulai pároskolbász ChOG to znana węgierska wędzona i peklowana kiełbasa. Jej nazwa pochodzi od miasta Gyula, jednego z miejsc, w których się ją produkuje; drugie to miasto Békéscsaba.
![2 black and white photos of a group people outside a butchers shop](/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2020-07/gyulai-kolbasz-horiz03_0.jpg?itok=wKR4bg-S)
Gyulai kolbász lub Gyulai pároskolbász ChOG pochodzi zatem z południowo-wschodniego krańca Wielkiej Niziny, jednego z najniżej położonych obszarów Węgier. Region ten szczyci się starymi tradycjami produkcji zbóż i hodowli zwierząt, które zawdzięcza głównie panującemu tu umiarkowanemu klimatowi kontynentalnemu. Od lat 80. XIX wieku było to również miejsce, w którym handlarze zmierzający na targi zwierząt gospodarskich zatrzymywali się na krótki odpoczynek. Masarze i rzeźnicy wykorzystali szansę i położyli fundamenty pod przyszły przemysł przetwórstwa mięsa w tych miastach.
![sepia photos of József Balogh and András Stéberl](/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2020-07/gyulai-kolbasz-portraits-jozef-andras_0.jpg?itok=hsxJuRXG)
Na początku XX wieku mistrzowie masarscy posiadali już znaczącą wiedzę fachową. Jednym z nich był József Balogh Jr., dzięki któremu w 1910 r. kiełbasa ta zdobyła swoją pierwszą międzynarodową nagrodę. Kluczową rolę w mechanizacji produkcji odegrał jednak András Stéberl, który w 1912 r. był uczniem zawodu w dużym rodzinnym zakładzie Józsefa Balogha. W 1935 r. przypadła jego kolej, aby zabrać swoje produkty na międzynarodowy targ, gdzie jego „mała podwójna Gyulai kolbász” zdobyła złoty medal. Zakład, który założył András Stéberl, stał się jednym z największych zakładów przetwórstwa mięsnego w regionie, produkującym Gyulai kolbász lub Gyulai pároskolbász i inne produkty z suszonej kiełbasy.
![black and white photo of an early 20th century delivery truck](/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2020-07/gyulai-kolbasz-horiz02_0.jpg?itok=TVJXsgFV)
Gyulai kolbász lub Gyulai pároskolbász uzyskały europejskie chronione oznaczenie geograficzne (ChOG) w 2010 r. Na przestrzeni stu lat zdobyły wiele krajowych i międzynarodowych nagród, które świadczą o renomie i jakości tego węgierskiego specjału:
![Brussels World fair gold medal certificate 1935](/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2020-07/brussels-world-fair-gold-medal-certificate_0.jpg?itok=jrrueE9P)
- Światowe Targi w Brukseli w 1910 r., złoty medal, honorowe wyróżnienie;
- Światowe Targi w Brukseli w 1935 r., złoty medal, honorowe wyróżnienie;
- Prawo do używania symbolu Kiváló Áruk Fóruma (Doskonały Produkt Węgierski);
- Nagroda „Foodapest Success” w 2000 r.;
- Magyar Termék Nagydíj (Główna Nagroda w konkursie „Produkt Węgierski”) w 2001 r.;
- Magyar Minőség Háza (Izba Węgierskiej Jakości), 2001 r.;
- Nagroda specjalna za rozwój eksportu, 2001 r.
Historia Gyulai kolbász lub Gyulai pároskolbász ChOG świadczy o udanym połączeniu wiekowych tradycji z nowymi technologiami i technikami.
Produkcja
![Hungarian Mangalica pig](/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2020-07/hungarian-mangalica-pig_0.jpg?itok=RKbLwMLW)
Gyulai kolbász lub Gyulai pároskolbász produkuje się z siekanego mięsa i twardej słoniny świń pochodzących z krzyżówek określonych gatunków, w tym węgierskich świń odmiany Mangalica. Wykorzystuje się także odmiany Hampshire, Duroc, Pietrain i mieszańce tych odmian. Mięso pozyskuje się z szynki, łopatki, golonki, boczku, schabu, karkówki i podgardla. Produkcja opiera się na metodzie ręcznego trybowania, aby usunąć wszystkie ścięgna i zachować jakość mięsa.
Pierwsze etapy przygotowania przeprowadza się mechanicznie (rozdrabnianie i nadziewanie). Wymagają one, aby główne składniki – mięso i tłuszcz – były przechowywane w zimnie. Do przygotowania kiełbasy konieczne jest zmielenie mięsa i słoniny przed dodaniem wszystkich niezbędnych przypraw: aromatycznej mieszanki soli, słodkiej i ostrej papryki mielonej, czosnku, pieprzu i mielonego kminku. Otrzymaną masę umieszcza się w podwójnych osłonkach z wieprzowych jelit cienkich, a następnie kiełbasy spina się na końcach. Jeśli kiełbasę produkuje się z myślą o krojeniu w plastry, stosuje się paroprzepuszczalne osłonki sztuczne. Kolejny etap obejmuje wędzenie kiełbas, zazwyczaj w dymie z drewna bukowego. Proces ten trwa dwa do trzech dni w stosunkowo wilgotnym pomieszczeniu.
![black and white archive photo of a group of workers](/sites/default/files/styles/oe_theme_medium_no_crop/public/2020-07/gyulai-kolbasz-horiz04_0.jpg?itok=JSoacQpt)
Na koniec kiełbasy pekluje się i konserwuje przez suszenie. Etap peklowania na sucho wymaga od 14 do 16 dni. Po nim następuje faza „po dojrzewaniu”, w trakcie której zawartość wilgoci w pakowanym produkcie wyrównuje się. Przeciwutleniające działanie przypraw naturalnych stabilizuje kolor kiełbas.
Kiełbasy Gyulai kolbász lub Gyulai pároskolbász ChOG powinny mieć 18–26 cm długości. Można je sprzedawać w pętach lub w postaci pokrojonej; w tym drugim przypadku osłonka jest już usunięta. Kiełbasy te mają guzowatą, nierówną powierzchnię z widocznymi kawałkami słoniny oraz czerwono-brązową barwę. Mają przyjemny zapach wędzenia i pikantnych przypraw, a swój harmonijny smak i aromat zawdzięczają zastosowanej mieszance przypraw.
Dodatkowe informacje
Gyulai kolbász ChOG – specyfikacje