Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο
Agriculture and rural development

Δαπάνες της ΚΓΠ

Γραφήματα με πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο δαπανάται ο προϋπολογισμός της ΚΓΠ και δημοσιεύσεις στατιστικών σχετικά με τον γεωργικό τομέα.

Δαπάνες της ΚΓΠ επί των συνολικών δαπανών της ΕΕ

Το γράφημα αυτό δείχνει την εξέλιξη των δαπανών της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) με την πάροδο των ετών, ως ποσοστό του προϋπολογισμού της ΕΕ. Το μερίδιο μειώθηκε τα τελευταία 40 έτη, από 73,2 % το 1980 σε περίπου 24,6 % το 2023. Η μείωση αυτή συνεχίστηκε και μετά τις διαδοχικές διευρύνσεις της ΕΕ.

Η πτωτική τάση του μεριδίου της ΚΓΠ στις δαπάνες της ΕΕ οφείλεται κυρίως στις μεταρρυθμίσεις της ΚΓΠ και στο αυξανόμενο μερίδιο άλλων ενωσιακών πολιτικών στις δαπάνες της ΕΕ. Η μεγάλη μείωση από το 2021 συνδέεται με πρόσθετες συνολικές δαπάνες της ΕΕ για τα κονδύλια του NextGenerationEU.

Νοέμβριος 2024 — Πηγές: Δαπάνες της ΚΓΠ: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (Δημοσιονομική Έκθεση). Δαπάνες της ΕΕ: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού.

Δαπάνες της ΚΓΠ και μεταρρυθμιστική πορεία της ΚΓΠ

Το γράφημα αυτό δείχνει την εξέλιξη των δαπανών της ΚΓΠ και την αλλαγή πολιτικής.

  • Στη δεκαετία του 1980, οι δαπάνες για την ΚΓΠ αφορούσαν κυρίως τη στήριξη των τιμών μέσω μηχανισμών της αγοράς (δημόσιες αγορές, οι οποίες αναφέρονται επίσης ως παρεμβάσεις, και εξαγωγικές επιδοτήσεις), οι οποίες αυξήθηκαν έως το τέλος της δεκαετίας λόγω των γεωργικών πλεονασμάτων.
  • Στη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ του 1992, η στήριξη των τιμών της αγοράς μειώθηκε και αντικαταστάθηκε από τη στήριξη των παραγωγών υπό τη μορφή άμεσων ενισχύσεων. Αυξήθηκαν επίσης οι δαπάνες για μέτρα αγροτικής ανάπτυξης.
  • Με την Ατζέντα 2000 συνεχίστηκε η μεταρρυθμιστική διαδικασία. Η πολιτική αγροτικής ανάπτυξης θεσπίστηκε ως δεύτερος πυλώνας.
  • Με τη μεταρρύθμιση του 2003, οι περισσότερες άμεσες ενισχύσεις αποσυνδέθηκαν από την τρέχουσα παραγωγή, καθώς βασίζονταν στα ιστορικά έσοδα του γεωργού. Οι δαπάνες αγροτικής ανάπτυξης συνέχισαν να αυξάνονται.
  • Ο διαγνωστικός έλεγχος του 2008 συνέχισε την πορεία της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ, μειώνοντας περαιτέρω τη στήριξη της αγοράς.
  • Η μεταρρυθμίσεις του 2013 και του 2023 διατήρησαν την προσανατολισμένη στην αγορά μεταρρυθμιστική πορεία, ενισχύοντας παράλληλα τη σύνδεση της αποσυνδεδεμένης άμεσης στήριξης με περιβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα.
  • Παρά τις διαδοχικές διευρύνσεις, οι συνολικές δαπάνες της ΚΓΠ ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) μειώθηκαν στην πραγματικότητα από 0,54 % τη δεκαετία του 1990 σε 0,36 % το 2023. Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου οδήγησε σε σχετική αύξηση στο 0,38 % του ΑΕΠ της ΕΕ το 2021.

Νοέμβριος 2024 — Πηγές: Δαπάνες της ΚΓΠ: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (Δημοσιονομική Έκθεση). Προϋπολογισμός 2024: Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού. ΑΕΠ: Eurostat. Ετήσια ποσά σε τρέχουσες τιμές.
*2024: Ποσά του προϋπολογισμού

Δαπάνες της ΚΓΠ και μεταρρυθμιστική πορεία της ΚΓΠ μετά το 2013

Το γράφημα αυτό δείχνει την εξέλιξη των δαπανών της ΚΓΠ από το 1980.

Νοέμβριος 2024 — 1980-2023: Πραγματικές δαπάνες
Πηγές: Δαπάνες της ΚΓΠ για τα προηγούμενα έτη: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (Δημοσιονομική Έκθεση). Προϋπολογισμός 2024: Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού. ΑΕΠ: Eurostat και Global Insight.
*2024: Ποσά του προϋπολογισμού

Μερίδιο των άμεσων ενισχύσεων και των συνολικών επιδοτήσεων στο γεωργικό εισόδημα συντελεστών παραγωγής (μέσος όρος 2018-22)

Το γεωργικό εισόδημα συντελεστών παραγωγής αντιπροσωπεύει το εισόδημα που παράγεται από τη γεωργία και το οποίο χρησιμοποιείται για την καταβολή αμοιβής σε: 

  • συντελεστές παραγωγής που αποτελούν αντικείμενο δανεισμού ή μίσθωσης (κεφάλαιο, μισθοί και μισθώματα γης), και
  • σε συντελεστές παραγωγής της εκμετάλλευσης (ίδια εργασία, ίδιο κεφάλαιο και ιδιόκτητη γη).

Αυτή η έννοια του εισοδήματος είναι κατάλληλη για την αξιολόγηση του αντικτύπου των αλλαγών στο επίπεδο της δημόσιας στήριξης (δηλαδή των άμεσων ενισχύσεων) στην ικανότητα των γεωργών να επιστρέφουν κεφάλαιο, να καταβάλλουν μισθούς και μισθώματα, καθώς και να αμείβουν τους συντελεστές παραγωγής τους. Αυτός ο δείκτης εισοδήματος επιτρέπει τη σύγκριση, καθώς το μερίδιο των ιδίων και των εξωτερικών συντελεστών παραγωγής συχνά διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Επισημαίνεται ότι:

  • Πολλοί παραγωγοί της ΕΕ εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη δημόσια στήριξη (π.χ. άμεσες ενισχύσεις, ταμεία αγροτικής ανάπτυξης). Το μέσο μερίδιο άμεσων ενισχύσεων στην ΕΕ στο γεωργικό εισόδημα συντελεστών παραγωγής κατά την περίοδο 2018-22 ανήλθε σε 23 %. Ωστόσο, κάτω από το ποσοστό αυτό υφίστανται σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ, οι οποίες κυμαίνονται από 20 % ή λιγότερο στην Κύπρο, την Ιταλία, τη Μάλτα, τις Κάτω Χώρες και την Ισπανία, και πάνω από 40 % στην Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία και τη Σλοβακία. Λαμβανομένων υπόψη όλων των επιδοτήσεων, η συνολική στήριξη της ΕΕ στο γεωργικό εισόδημα ανήλθε κατά μέσο όρο στο 33 % του γεωργικού εισοδήματος στην ΕΕ.
  • Αυτή η μεγάλη διακύμανση του μεριδίου της δημόσιας στήριξης στο γεωργικό εισόδημα αντικατοπτρίζει την τρέχουσα κατανομή της στήριξης μεταξύ των χωρών της ΕΕ (κυρίως με βάση τις διαφορές στη διάρθρωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων σε καθεμία από αυτές). Αυτό αντικατοπτρίζει επίσης την εξειδίκευση των χωρών της ΕΕ σε διάφορους τομείς και τις διαφορές στην ανταγωνιστικότητα της γεωργίας σε ολόκληρη την ΕΕ.

Νοέμβριος 2024 — Πηγές: Δαπάνες της ΚΓΠ: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (Δημοσιονομική Έκθεση), συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών στο πλαίσιο του NextGenerationEU για την περίοδο 2021-22.

Εκδηλώσεις

Ειδήσεις