Διαφάνεια της αγοράς

Στόχοι της διαφάνειας της αγοράς

Η έλλειψη διαφάνειας στην αγορά και η ασύμμετρη πληροφόρηση μπορούν να οδηγήσουν σε μη αποδοτικές αγορές και να ενισχύσουν δυσανάλογα όσους έχουν πρόσβαση στα πλέον ακριβή δεδομένα. Γι’ αυτόν τον λόγο, η ΕΕ παρέχει σήμερα πληροφορίες σχετικά με τη διαμόρφωση των τιμών καθώς και άλλες πληροφορίες σχετικά με την αγορά για πολλά βασικά γεωργικά προϊόντα.

Παρόλο που η ΕΕ παρέχει εκτενείς πληροφορίες σχετικά με τις τιμές παραγωγού και τις τιμές καταναλωτή, υπάρχουν λιγότερες πληροφορίες σχετικά με τις τιμές στα ενδιάμεσα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων.

Η παροχή πληροφοριών γι’ αυτά τα ενδιάμεσα στάδια θα αυξήσει την αποδοτικότητα της αγοράς, με τη λήψη πιο τεκμηριωμένων επιχειρηματικών αποφάσεων και την αύξηση της εμπιστοσύνης μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών σε όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων. Η εύκολη και έγκαιρη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις εξελίξεις της αγοράς είναι επίσης καίριας σημασίας για να μπορούν οι ευρωπαίοι παραγωγοί τροφίμων να ανταγωνίζονται αποτελεσματικά στις παγκόσμιες αγορές. Αυτό θα ωφελήσει ιδίως τους μικρότερους φορείς εκμετάλλευσης, οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες μέσω ιδιωτικών πηγών.

Την 1η Οκτωβρίου 2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέσπισε νέα κανονιστικά μέτρα για τη βελτίωση της διαφάνειας της αγοράς στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής.

Η διαφάνεια της αγοράς στην πράξη

Ο κανονισμός καλύπτει τους τομείς του κρέατος, των αβγών, των γαλακτοκομικών προϊόντων, των οπωροκηπευτικών, των αροτραίων καλλιεργειών, της ζάχαρης και του ελαιολάδου.

Διευρύνει το πεδίο εφαρμογής των υφιστάμενων συστημάτων και διαδικασιών συλλογής δεδομένων, παρέχοντας νέες πληροφορίες σχετικά με τα επόμενα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων.

Τα δεδομένα θα βοηθήσουν όλους τους φορείς εκμετάλλευσης, μεταξύ άλλων τους γεωργούς και τις οργανώσεις παραγωγών στις οποίες ανήκουν, καθώς και τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, να παρακολουθούν τις τάσεις της αγοράς στα διάφορα στάδια της αλυσίδας και να αξιολογούν τον αντίκτυπό τους.

Κάθε χώρα της ΕΕ είναι υπεύθυνη για τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τις τιμές και την αγορά. Για να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος, η Επιτροπή συνιστά να μην καλύπτονται οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στο πλαίσιο της εν λόγω συλλογής δεδομένων. Οι χώρες της ΕΕ κοινοποιούν τα δεδομένα στην Επιτροπή, η οποία τα δημοσιοποιεί στην πύλη δεδομένων για τα γεωργικά τρόφιμα και στα παρατηρητήρια της αγοράς της ΕΕ. Έχει μεγάλη σημασία να είναι έγκαιρα και ακριβή τα δεδομένα που παρέχουν οι χώρες της ΕΕ. Ορισμένα κοινά ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια της αγοράς απαντώνται στο έγγραφο συχνών ερωτήσεων της Επιτροπής.

Ειδική ομάδα για τις γεωργικές αγορές

Ο κανονισμός για τη διαφάνεια της αγοράς ήταν το αποτέλεσμα των συστάσεων της ειδικής ομάδας για τις γεωργικές αγορές, μιας ανεξάρτητης ομάδας εμπειρογνωμόνων που συστάθηκε για να εξετάσει τρόπους αύξησης της ισχύος των παραγωγών στις αγορές γεωργικών προϊόντων διατροφής. Η ομάδα αυτή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μείωση των επιπέδων ανισόρροπης πληροφόρησης στο πλαίσιο της αλυσίδας εφοδιασμού θα είχε θετικό αντίκτυπο στον ανταγωνισμό, και ιδίως για τους μικρότερους παραγωγούς.

Συνεργασία και διαβούλευση με εμπειρογνώμονες

Στο πλαίσιο του νέου κανονισμού, η Επιτροπή θα διαβουλεύεται με χώρες της ΕΕ, ενδιαφερόμενους φορείς και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες ώστε να παρακολουθεί την εφαρμογή του κανονισμού, τις βέλτιστες πρακτικές και τις νέες εξελίξεις όσον αφορά τη διαφάνεια της αγοράς. Ο κανονισμός θα συζητηθεί επίσης στο πλαίσιο των τακτικών εργασιών της επιτροπής για την κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών.