Het waarom van markttransparantie
Onvoldoende transparantie van de markt en een ongelijke verdeling van informatie kunnen leiden tot inefficiënte markten waarop degenen met de beste informatie onevenredig veel macht kunnen verwerven. Daarom maakt de EU momenteel voor veel landbouwproducten prijzen en andere marktinformatie bekend.
Hoewel de EU veel informatie verstrekt over de landbouwprijzen voor de producent en de consument, is er minder bekend over de prijzen in de tussenhandel.
Door ook hierover meer duidelijkheid te geven, kunnen de markten efficiënter werken: de transparantie ondersteunt zakelijke beslissingen en vergroot het vertrouwen tussen de belanghebbenden in elke schakel van de voedselvoorzieningsketen. Gemakkelijke en tijdige toegang tot informatie over marktontwikkelingen is ook belangrijk voor Europese voedselproducenten om goed op de wereldmarkten te kunnen concurreren. Dit geldt zeker voor kleinere marktdeelnemers, die geen toegang hebben tot particuliere informatiebronnen.
Op 1 oktober 2019 kwam de Europese Commissie daarom met nieuwe regels om de markten in de voedselvoorzieningsketen nog transparanter te maken.
Markttransparantie in de praktijk
De verordening heeft betrekking op vlees, eieren, zuivel, groenten en fruit, akkerbouwgewassen, suiker en olijfolie.
Ze maakt de bestaande systemen en procedures om gegevens te verzamelen ruimer toepasbaar: voortaan wordt ook informatie verzameld over de vervolgfasen in de voorzieningsketen.
De gegevens zullen alle marktdeelnemers, zoals boeren en boerenorganisatie, en kleine en middelgrote bedrijven, helpen de trends in de verschillende schakels van de keten te volgen en conclusies te trekken over de effecten ervan.
De EU-landen zijn zelf verantwoordelijke voor het verzamelen van de prijs- en marktgegevens. Wel raadt de Commissie aan om het midden- en kleinbedrijf te ontzien, zodat zij geen gegevens hoeven te verzamelen. De EU-landen geven de informatie door aan de Commissie, die deze beschikbaar stelt via haar dataportaal voor agrovoedingsmiddelen en de EU-marktwaarnemingscentra. Het is essentieel dat de door de EU-landen verzamelde informatie nauwkeurig is en op tijd komt. Een aantal veelvoorkomende vragen over markttransparantie komen aan bod in het document met veelgestelde vragen van de Commissie.
Economische analyse en openbare raadpleging
Timeline of consultation
- October 2019
Commission staff working document on market transparency in the EU’s food supply chain (the Commission’s economic analysis) – accompanying EU Implementing Regulation 2019/1746
- February 2019Stakeholder conference on market transparency in the food supply chain
The Commission presented the outcome of its economic analysis to stakeholders, along with the options for improving market transparency in the food supply chain. The objective of the conference was to gather feedback from stakeholders before the next steps were taken.
- September 2018Expert group for horizontal questions concerning the CAP and civil dialogue group workshop
The Directorate-General for Agriculture and Rural Development gathered EU countries’ delegates (Expert group for horizontal questions concerning the CAP) and stakeholder organisations (Civil dialogue group on the common agricultural policy) to discuss the strengths and weaknesses of the current system of market transparency and to debate the need for improvements along the sectoral food supply chains.
- May 2018Joint research centre and DG Agriculture experts workshop
A workshop with academics, industry experts, and national and international organisations was organised by the Joint Research Centre (JRC) and the European Commission's Directorate-General for Agriculture and Rural Development. The aim of the workshop was to assess the scope and nature of possible EU action to improve the functioning of sectoral food chains through increased market transparency.
- August 2017
The consultation on the initiative to improve the food supply chain included three EU surveys. All citizens and organisations were welcome to contribute to this consultation.
- July 2017
The inception impact assessment considered the possible responses the Commission could take in order to increase market transparency. It then considered the economic, social and cross-cutting issues that these possible responses may cause.
Taskforce landbouwmarkten
De markttransparantieverordening is er gekomen op advies van de taskforce landbouwmarkten, een onafhankelijke groep van deskundigen die moest nagaan hoe de producenten meer invloed konden krijgen op de markt voor voedingsmiddelen. De taskforce kwam tot de slotsom dat met name kleinere producten beter zouden kunnen concurreren als de informatie in de leveringsketen eerlijker zou worden verspreid.
Samenwerking en deskundig advies
In het kader van de nieuwe verordening zal de Commissie de EU-landen, belanghebbenden en onafhankelijke deskundigen vragen de toepassing van de verordening, goede werkwijzen en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van markttransparantie in het oog te houden. Ook het comité voor de gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten zal zich hiermee gaan bezighouden.
Documents
Links
EU-beleid voor producenten- en brancheorganisaties
De Europese Commissie versterkt de positie van de boeren in de voedselvoorzieningsketen.
