Skip to main content
Agriculture and rural development

Nowa wspólna polityka rolna: 2023–2027

Nowa wspólna polityka rolna będzie miała kluczowe znaczenie dla zabezpieczenia przyszłości rolnictwa i leśnictwa, a także dla osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu.

Nowy sposób działania

Nowa WPR jest polityką zmodernizowaną z silnym naciskiem na wyniki i efektywność.

Cele szczegółowe

Polityka koncentruje się na dziesięciu celach szczegółowych związanych ze wspólnymi celami UE w zakresie zrównoważonego rozwoju społecznego, środowiskowego i gospodarczego w rolnictwie i na obszarach wiejskich.

Krajowe plany strategiczne

Każdy kraj UE opracuje krajowy plan strategiczny WPR, obejmujący finansowanie z tytułu wsparcia dochodu, rozwoju obszarów wiejskich i środków rynkowych. Opracowując swoje plany strategiczne, kraje UE przyczynią się do realizacji dziesięciu celów szczegółowych za pomocą zestawu szeroko zakrojonych środków politycznych udostępnionych przez Komisję, które można kształtować w zależności od krajowych potrzeb i zdolności.

Wyniki i efektywność jako podstawa

W prawodawstwie dotyczącym WPR ustanowiono wspólny zestaw wskaźników w ramach nowych ram realizacji celów, monitorowania i oceny. Wskaźniki będą monitorowane za pomocą rocznych sprawozdań z realizacji celów i półrocznego przeglądu wyników planów strategicznych WPR w celu oceny postępów krajów UE w osiąganiu ich celów końcowych i celów WPR.

Kluczowe obszary reform

Nowa WPR obejmuje szereg reform politycznych mających na celu wspieranie przejścia na zrównoważone rolnictwo i leśnictwo w UE.

Bardziej ekologiczna WPR

Nowa WPR w znacznie większym stopniu wspiera rolnictwo w realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu.

  • Większe ambicje ekologiczne: plany WPR będą zgodne z przepisami dotyczącymi środowiska i klimatu. W swoim planie strategicznym WPR każdy kraj UE będzie musiał wykazać się większymi ambicjami w zakresie działań na rzecz środowiska i klimatu w porównaniu z poprzednim okresem programowania (brak regresu) i będzie zobowiązany do aktualizacji planu w przypadku zmiany przepisów dotyczących klimatu i środowiska.
  • Wkład w realizację celów Zielonego Ładu: krajowe plany strategiczne WPR przyczynią się do osiągnięcia celów Zielonego Ładu (w zaleceniach WPR określono, w jaki sposób oczekuje się tego wkładu).
  • Wzmocniona warunkowość: płatności beneficjentów WPR będą powiązane z surowszym zestawem obowiązkowych wymogów. Na przykład w każdym gospodarstwie co najmniej 3 proc. gruntów ornych zostanie przeznaczone na różnorodność biologiczną i elementy nieprodukcyjne, z możliwością otrzymania wsparcia za pośrednictwem ekoprogramów w celu osiągnięcia 7 proc. Chronione będą również tereny podmokłe i torfowiska.
  • Ekoprogramy: co najmniej 25 proc. budżetu na płatności bezpośrednie zostanie przeznaczone na ekoprogramy, co zapewni silniejsze zachęty do stosowania przyjaznych dla klimatu i środowiska praktyk i podejść rolniczych (takich jak rolnictwo ekologiczne, agroekologia, rolnictwo regeneratywne), a także do poprawy dobrostanu zwierząt.
  • Rozwój obszarów wiejskich: co najmniej 35 proc. środków zostanie przeznaczone na działania wspierające klimat, różnorodność biologiczną, środowisko i dobrostan zwierząt.
  • Programy operacyjne: w sektorze owoców i warzyw programy operacyjne przeznaczą co najmniej 15 proc. swoich wydatków na ochronę środowiska (w porównaniu z 10 proc. w bieżącym okresie programowania).
  • Klimat i różnorodność biologiczna: 40 proc. budżetu WPR będzie musiało być związane z klimatem i zdecydowanie wspierać ogólne zobowiązanie do przeznaczenia 10 proc. budżetu UE na cele związane z różnorodnością biologiczną do końca okresu obowiązywania wieloletnich ram finansowych UE (WRF).

Sprawiedliwsza WPR

W ramach nowej WPR udziela się wsparcia tym, którzy najbardziej go potrzebują:

  • Redystrybucja wsparcia dochodów: państwa UE będą musiały przeznaczyć co najmniej 10 proc. swoich płatności bezpośrednich na narzędzie redystrybucji wsparcia dochodu, aby lepiej zaspokoić potrzeby w zakresie dochodów mniejszych i średnich gospodarstw.
  • Rolnicy aktywni zawodowo: nowe przepisy zawierają obowiązkową, ale elastyczną definicję rolnika aktywnego zawodowo, która ma zostać ustanowiona przez kraje UE, w tym poziom podejmowanych działań. Tylko rolnicy czynni zawodowo mogą otrzymać określone wsparcie UE.
  • Warunkowość społeczna: płatności w ramach WPR będą powiązane z przestrzeganiem niektórych unijnych norm pracy, a beneficjenci będą zachęcani do poprawy warunków pracy w gospodarstwach rolnych.
  • Konwergencja płatności: w nowej WPR poziomy wsparcia dochodu będą bardziej zbieżne, zarówno w poszczególnych krajach UE, jak i między nimi.
  • Wspieranie młodych rolników: kraje UE będą musiały rozdzielić co najmniej 3 proc. swojego budżetu na płatności bezpośrednie dla młodych rolników w formie wsparcia dochodów lub inwestycji lub pomocy na rozpoczęcie działalności przez młodych rolników.
  • Poprawa równowagi płci: równość płci i zwiększenie udziału kobiet w rolnictwie są po raz pierwszy częścią celów planów strategicznych WPR. Kraje UE muszą ocenić te kwestie i zająć się zidentyfikowanymi wyzwaniami.

Wzmacnianie konkurencyjności

Nowa WPR wzmocni pozycję rolników w łańcuchu dostaw i zwiększy konkurencyjność sektora rolno-spożywczego:

  • Zwiększona siła przetargowa: nowe przepisy wzmocnią współpracę producentów, zachęcając rolników do współpracy i umożliwiając im tworzenie równoważącej siły na rynku.
  • Orientacja rynkowa: nowa WPR utrzymuje ogólną orientację rynkową wynikającą z poprzednich reform, zachęcając gospodarstwa w UE do dostosowania podaży do popytu w Europie i poza nią.
  • Rezerwa na wypadek kryzysów: aby poradzić sobie z przyszłymi kryzysami, zreformowana WPR obejmuje nową rezerwę finansową w wysokości co najmniej 450 mln euro rocznie.
  • Wsparcie w sektorze wina: uzgodniono szczegółowe przepisy mające na celu poprawę wsparcia dla sektora wina.

Silny budżet

WPR będzie nadal korzystać z solidnego długoterminowego budżetu.

Finansowanie WPR

Na WPR na lata 2021–2027 przeznaczono 387 mld euro. Źródłem środków są dwa różne fundusze: Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG), którego wysokość ustalono na 291,1 mld euro (w cenach bieżących); oraz Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), który wyniesie 95,5 mld euro.

Next Generation EU

Budżet EFRROW obejmuje 8 mld euro z Next Generation EU, aby pomóc obszarom wiejskim w przeprowadzeniu zmian strukturalnych niezbędnych do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu i transformacji cyfrowej.

Przeniesienia między przydziałami

Aby umożliwić państwom UE lepsze dostosowanie polityki do priorytetów ich sektorów rolnych, upoważnia się je do dokonywania przesunięć do 25 proc. środków przydzielonych w ramach WPR z filaru wsparcia dochodu do filaru rozwoju obszarów wiejskich i odwrotnie. Państwa UE mogą stosować dodatkowe uelastycznienia w określonych celach, takich jak wspieranie celów środowiskowych i klimatycznych lub wspieranie młodych rolników, oraz jeżeli w tych państwach płatności bezpośrednie są poniżej średniej.

Wiedza, badania naukowe i innowacje

Rozwój badań naukowych, dzielenie się wiedzą i innowacje będą miały zasadnicze znaczenie dla zapewnienia inteligentnego i zrównoważonego sektora rolnictwa.

W ramach swojego zobowiązania do wspierania badań naukowych i innowacji w rolnictwie Komisja zaproponowała przeznaczenie 10 mld euro z programu „Horyzont Europa” na projekty związane z żywnością, rolnictwem, rozwojem obszarów wiejskich i biogospodarką.

Zreformowana WPR skorzysta na tych zwiększonych inwestycjach, obejmujących silniejsze systemy wiedzy i innowacji w dziedzinie rolnictwa (AKIS), aby pobudzić rozwój innowacyjnych projektów, rozpowszechniać ich wyniki i zachęcać do ich jak najszerszego wykorzystania. Usługi doradcze dla rolników będą kluczowym narzędziem dzielenia się nową wiedzą i pomysłami.

Ramy czasowe reformy WPR

  1. 2027

    Komisja przeprowadzi drugi przegląd realizacji celów każdego planu strategicznego WPR.

  2. 2026

    W 2026 r. ocena śródokresowa obejmie wyniki nowej WPR.

  3. 2025

    Komisja przeprowadzi pierwszy przegląd realizacji celów każdego planu strategicznego WPR i w razie potrzeby zwróci się do państw UE o podjęcie konkretnych działań następczych. 

  4. 2024

    Począwszy od 2024 r. każde państwo UE przedstawi roczne sprawozdanie z realizacji celów i zorganizuje coroczne spotkanie przeglądowe z Komisją.

  5. Grudzień 2023

    Pod koniec 2023 r. Komisja Europejska przedstawi sprawozdanie oceniające wspólne wysiłki w ramach wszystkich planów strategicznych WPR, ze szczególnym uwzględnieniem wspólnych ambicji w zakresie osiągnięcia celów Zielonego Ładu.

  6. Styczeń 2023

    Rozpoczęcie planów strategicznych WPR

  7. Grudzień 2021

    2 grudnia 2021 r. oficjalnie przyjęto porozumienie w sprawie reformy wspólnej polityki rolnej (WPR). Do 31 grudnia 2021 r. każdy kraj UE przedstawia swój plan strategiczny WPR. Komisja ma sześć miesięcy na ocenę i zatwierdzenie planów.

  8. Czerwiec 2021

    Po serii rozmów trójstronnych 25 czerwca 2021 r. osiągnięto wstępne porozumienie polityczne w sprawie reformy WPR.

  9. Listopad 2020

    W październiku 2020 r. Parlament Europejski i Rada UE uzgodniły swoje stanowiska negocjacyjne, dzięki czemu 10 listopada odbyło się pierwsze posiedzenie trójstronne między trzema instytucjami.

  10. Czerwiec 2018

    1 czerwca 2018 r. Komisja Europejska przedstawiła wnioski ustawodawcze dotyczące reformy WPR.

Podstawa prawna

Reforma obejmuje trzy rozporządzenia, które będą zasadniczo stosowane od 1 stycznia 2023 r.:

Na lata 2021 i 2022 obowiązuje rozporządzenie przejściowe, które wypełnia lukę między obecnymi i nowymi przepisami.

Dokumenty

10 LUTY 2022
Factsheet: Green Deal targets for 2030 and agricultural production studies
English
(1.36 MB - PDF)
Pobierz
24 LUTY 2022
Factsheet – a greener and fairer CAP
English
(1.95 MB - PDF)
Pobierz
14 STYCZEŃ 2021
List of potential agricultural practices that eco-schemes could support
English
(2.41 MB - PDF)
Pobierz
7 MAJ 2020
How the CAP 2023-27 will contribute to the European Green Deal
English
(3.02 MB - PDF)
Pobierz
16 KWIECIEŃ 2019
Building stronger agricultural knowledge and innovation systems
English
(770.57 KB - PDF)
Pobierz
26 WRZESIEŃ 2019
Report: preparing for future AKIS in Europe
English
(13.42 MB - PDF)
Pobierz
24 STYCZEŃ 2019
Brochure on the environmental benefits and simplification of the post-2020 CAP
English
(3.02 MB - PDF)
Pobierz