Direct naar de inhoud
Agriculture and rural development

Geschiedenis en oorsprong

Toen Ierse monniken de gedistilleerde drank in Ierland introduceerden, begon een proces dat de wereld niet alleen deze zo befaamde whiskysoort, maar ook de naam van de drank zelf bezorgde. “Uisce Beatha”, of “levenswater”, was de oorspronkelijke term waarmee alle gedistilleerde dranken, parfums en geneesmiddelen inbegrepen, werden aangeduid. Maar uiteindelijk werd de term alleen nog gebruikt voor de drank zoals we die vandaag kennen.

Oorspronkelijk werd Irish whiskey thuis gemaakt, vaak stiekem, om de torenhoge belasting te vermijden. Later gebeurde de productie meestal in lokale en kleinschalige stokerijen. Maar in de negentiende eeuw zien we een enorme toename van de whiskeyproductie. De industrialisatie ging zo snel dat het aantal stokerijen in Ierland tussen 1827 en 1840 verdubbelde! Was de negentiende eeuw nog bijzonder gunstig voor de whiskeyproductie, in de twintigste eeuw braken er barre tijden aan voor deze Ierse gedistilleerde drank.

De economische ontwrichting door de Eerste Wereldoorlog, de Paasopstand en de Ierse burgeroorlog brachten de sector enorme schade toe. De Ierse whiskey kreeg een nieuwe klap door een wijzing van de Amerikaanse grondwet, het “18th amendment”, die de verkoop van alcohol in de VS verbood. Hierdoor viel de grootste uitvoermarkt voor Irish whiskey van de ene op de andere dag weg, waardoor de toch al kwakkelende sector nog verder wegkwijnde.

Agenten gieten sterke drank in het riool
“Onder het toeziend oog van adjunct-commissaris John A. Leach van de Newyorkse politie, rechts, gieten agenten de bij een inval in beslag genomen drank in het riool tijdens de Prohibition”, LC-USZ62-123257 (afdruk van zwart-witnegatief)

Ondanks al die tegenslagen heeft de Irish whiskey het overleefd en maakt hij sinds de jaren 1980 een stevige opmars. In de jaren 1990 werden er verschillende internationale overeenkomsten gesloten die het unieke karakter van Irish whiskey erkenden. Een voorbeeld is de overeenkomst tussen de EU en de VS van 1994, waarbij de naam alleen mocht worden gebruik voor op het eiland Ierland gedistilleerde whiskey. In 2013 werden er meer dan meer dan 6,2 miljoen kisten met elk negen liter whiskey naar alle landen van de wereld geëxporteerd, een duidelijke signaal voor de wereldwijde faam die de Irish whiskey heeft.

Productieproces

De productie begint met volle granen: 100% gerst in maltwhiskey en minstens 30% gerst in graanwhiskey. Het graan wordt vermalen en dan met water vermengd. Deze brij wordt verwarmd om de suikers uit het graan te extraheren. De “wort” is nu klaar voor gisting. Er wordt gist aan toegevoegd om suikers in de wort in alcohol om te zetten. De gegiste vloeistof, de wash, is nu klaar voor distillatie.

Voor de distillatie van Irish whiskey worden twee verschillen procédés gebruikt: de oudere methode met potketel en de recentere methode met kolomketel. De potketelmethode zorgt voor een vollere smaak, terwijl de nieuwere methode een minder sterke drank oplevert.

Bij de distillatie wordt de wash verhit, gescheiden en daarna gecondenseerd. Dat gaat bij gebruik van een potketel anders dan bij de kolomketelmethode. Ook zijn er verschillen tussen dubbele en drievoudige distillatie. Maar, welke methode er ook wordt gebruikt, er komt heel wat vakmanschap bij kijken om tot de juiste samenstelling te komen. Dat laatste noemen we de “cut”, een belangrijke stap voor het maken van goede whiskey.

Daarna moet de whiskey nog minstens drie jaar rijpen in vaten op het eiland Ierland. Het verbod op rijpen buiten Ierland is zo streng dat whiskey niet in vaten mag worden uitgevoerd, maar alleen gebotteld of in een inerte tank.

Meer informatie

Irish whiskey GA - rechtsinstrument

Geografische aanduiding

Eten en drinken van hoge kwaliteit in heel Europa