De tien kerndoelstellingen
Voor de periode 2023-2027 is het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) gebaseerd op tien kerndoelstellingen. Deze doelstellingen, die gericht zijn op sociale, milieugerelateerde en economische doelen, vormen de basis voor de strategische GLB-plannen van de EU-landen.
De doelstellingen zijn:
- zorgen voor een eerlijk inkomen voor de boeren,
- het concurrentievermogen vergroten,
- de positie van de boeren in de voedselvoorzieningsketen verbeteren,
- de klimaatverandering bestrijden,
- zorgen voor het milieu,
- landschappen en biodiversiteit beschermen,
- de generatiewissel bevorderen,
- het platteland vitaal houden,
- de kwaliteit van onze voeding en onze gezondheid beschermen,
- kennis en innovatie stimuleren.
Meer informatie
Specifieke GLB-doelstellingen per land
Analyse van de belangrijkste beleidsdoelstellingen
Om de achterliggende gedachte voor elk van deze tien doelstellingen toe te lichten, heeft de Europese Commissie een reeks korte nota’s opgesteld. Die nota’s bevatten een overzicht van de belangrijkste feiten over elke doelstelling en de relevantie ervan voor het beleid.
Ondersteunen van een leefbaar landbouwinkomen
“In 2017 verdienden landbouwers gemiddeld iets minder dan de helft van het salaris dat andere banen opleverden, terwijl die verhouding tien jaar geleden een derde bedroeg.”
Kerndoelstelling: het bieden van steun met het oog op een leefbaar bedrijfsinkomen en veerkracht van de landbouwsector in de hele EU, ten behoeve van een grotere voedselzekerheid voor de lange termijn, van een meer diverse landbouw en van een economisch duurzame landbouwproductie
In deze nota wordt ingegaan op de huidige toestand van de landbouwinkomens in de EU, de rol van het GLB bij de ondersteuning van die inkomens en de verschillen tussen de EU-landen en ‑sectoren. Ook wordt besproken welke combinatie van maatregelen nodig is voor het bereiken van de kerndoelstelling “ondersteunen van een leefbaar landbouwinkomen”.
Het concurrentievermogen vergroten
“De druk op de agrarische hulpbronnen van de EU is toegenomen door de stijgende vraag naar voedsel en de groeiende vraag vanuit de industrie, aangewakkerd door demografische ontwikkelingen en veranderingen in het beschikbaar inkomen.”
Kerndoelstelling: vergroting van de marktgerichtheid en het concurrentievermogen van landbouwbedrijven voor zowel de korte als de lange termijn, onder meer door meer aandacht voor onderzoek, technologie en digitalisering
Deze nota gaat kort in op een aantal stimulansen en beleidsinstrumenten die productiviteitswinst in de landbouw van de EU kunnen genereren, zoals programma’s voor onderzoek en innovatie, nieuwe technologieën, plattelandsontwikkeling en infrastructuur, efficiënte adviseringssystemen en permanente opleiding voor bedrijfsleiders in de landbouw.
De positie van de boeren in de waardeketen verbeteren
“De landbouw wordt gekenmerkt door een stagnerend laag aandeel in de toegevoegde waarde in de waardeketen, veroorzaakt door hoge inputkosten, wisselende productie en de integratie van nieuwe diensten.”
Kerndoelstelling: de positie van de boeren in de waardeketen verbeteren
In deze nota wordt nagegaan hoe het GLB 2023-27 de positie van landbouwers kan versterken door bijvoorbeeld de samenwerking tussen landbouwers te verbeteren, de markttransparantie te vergroten en doeltreffende mechanismen tegen oneerlijke handelspraktijken te waarborgen.
Bijdragen tot matiging van de klimaatverandering
“De EU-landbouw moet meer ambitie tonen op het vlak van broeikasgasemissies en kan zo een cruciale rol spelen bij het helpen nakomen van de verbintenissen in het kader van de Overeenkomst van Parijs en de EU-strategieën inzake duurzaamheid en bio-economie.”
Kerndoelstelling: bijdragen tot de matiging van en aanpassing aan de klimaatverandering, onder meer door de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen en meer koolstof vast te leggen, en duurzame energie te bevorderen
In deze nota wordt gekeken naar de rol die de landbouw kan spelen bij de vermindering van de broeikasgasuitstoot aan de hand van nieuwe landbouw- en bodembeheertechnieken. Ook wordt ingegaan op de bedreiging die de klimaatverandering voor de landbouw vormt.
Efficiënt beheer van natuurlijke hulpbronnen
“De landbouwgronden in de EU bevatten het equivalent van 51 miljard ton CO2, wat aanzienlijk meer is dan de hoeveelheid broeikasgassen die de EU-landen jaarlijks uitstoten.”
Kerndoelstelling: bevordering van de duurzame ontwikkeling en het efficiënte beheer van natuurlijke hulpbronnen zoals water, bodem en lucht, onder meer door de afhankelijkheid van chemische middelen te verkleinen
De nota focust op de bodem als een van de belangrijkste natuurlijke hulpbronnen. Bodems geven planten essentiële voedingsstoffen, water en zuurstof en bieden ze ondersteuning. In de nota wordt ook ingegaan op de bezorgdheden over bodemgezondheid en wordt het belang benadrukt van beleid dat bodembescherming bevordert.
Tot staan brengen en ombuigen van biodiversiteitsverlies
“Zoals de landbouw sterk afhankelijk is van verschillende soorten biodiversiteit, zo vervult hij ook een belangrijke rol bij de instandhouding van habitats en soorten die afhankelijk zijn van landbouwgronden.”
Kerndoelstelling: bijdragen tot het tot staan brengen en ombuigen van biodiversiteitsverlies, versterken van ecosysteemdiensten en in stand houden van habitats en landschappen
Deze nota kaart het thema van de biodiversiteit in de EU aan, met bijzondere aandacht voor de link tussen biodiversiteit enerzijds en agrarische landschappen en landschapselementen anderzijds. In dit verband worden een aantal veranderingen opgesomd die in de landbouwsector nodig zijn, worden de nu beschikbare relevante GLB-instrumenten toegelicht en worden belangrijke vragen gesteld over de toekomstige ontwikkeling van het GLB.
Generatievernieuwing
“Een dynamische landbouwsector heeft vakkundige en innovatieve jonge landbouwers nodig om in te spelen op maatschappelijke verwachtingen, gaande van kwaliteitsvol voedsel tot collectieve milieugoederen.”
Kerndoelstelling: het aantrekken en vasthouden van jonge landbouwers en nieuwe landbouwers en bevordering van duurzame bedrijfsontwikkeling in plattelandsgebieden
Deze nota brengt de uitdagingen en behoeften van jonge landbouwers in de EU in kaart en schetst hoe een gerichtere steunregeling, op basis van een behoeftenanalyse en een betere kwantificering van de verwachte resultaten, generatievernieuwing kan stimuleren en jonge landbouwers kan helpen slagen.
Banen, groei en gelijkheid in plattelandsgebieden
“Het GLB speelt een belangrijke rol bij het verlichten van de druk op de plattelandsgebieden als gevolg van werkloosheid en armoede. Uit een recente studie van de Wereldbank is gebleken dat het GLB positief bijdraagt aan het terugdringen van armoede.”
Kerndoelstelling: bevordering van de werkgelegenheid, groei, gendergelijkheid, waaronder participatie van vrouwen in het boerenbedrijf, sociale inclusie en lokale ontwikkeling in plattelandsgebieden, ook in de circulaire bio-economie en de duurzame bosbouw
In deze nota wordt de rol van het GLB in de plattelandseconomie onderzocht en gaat men na hoe inkomenssteun en uitgaven voor plattelandsontwikkeling de arbeidsparticipatie en levensstandaard op peil helpen houden.
Inspelen op de maatschappelijke verwachtingen inzake voedsel en gezondheid
“Tussen 2011 en 2018 is de totale verkoop van antimicrobiële middelen voor diergeneeskundig gebruik in 25 Europese landen met meer dan 35 % gedaald.”
Kerndoelstelling: beter inspelen door de EU-landbouw op de maatschappelijke verwachtingen inzake voedsel en gezondheid, onder meer wat betreft hoogkwalitatief, veilig en voedzaam voedsel dat op duurzame wijze is geproduceerd, en voorts verminderen van de voedselverspilling, verbeteren van het dierenwelzijn en bestrijden van antimicrobiële resistentie
Deze nota heeft voornamelijk betrekking op de problemen in de veehouderij als gevolg van antimicrobiële resistentie (AMR), op het nauwe verband tussen dierenwelzijn, diergezondheid en door voedsel overgedragen ziekten, en op EU-maatregelen om landbouwers en EU-landen te ondersteunen bij de strijd tegen AMR.
Kennis en innovatie stimuleren
“Steun voor kennisuitwisseling, opleiding, advies en innovatie is essentieel om slimme en duurzame landbouw, bosbouw en plattelandsgebieden veilig te stellen.”
Kerndoelstelling: modernisering van landbouw en plattelandsgebieden door kennis en kennisuitwisseling, innovatie en digitalisering te bevorderen en het gebruik ervan door landbouwers aan te moedigen via betere toegang tot onderzoek, innovatie, kennisuitwisseling en scholing
Deze nota is gericht op de modernisering van de landbouw door meer samenwerking en kennisdeling en betere landbouwopleiding.
Documenten
- 9 OKTOBER 2018
- 30 OKTOBER 2019
- 25 APRIL 2019
- 3 APRIL 2019
- 5 DECEMBER 2018
- 28 NOVEMBER 2019
- 7 NOVEMBER 2019
- 7 MEI 2019
- 18 DECEMBER 2018
- 27 SEPTEMBER 2019