Wdrażanie IPARD III i szerzej zakrojone inicjatywy

Każdy kraj otrzymujący pomoc finansową w ramach IPARD musi ustanowić komitet monitorujący ds. IPARD III.

Komitet ten ma się składać, w zrównoważonej proporcji, z przedstawicieli odpowiednich organów i podmiotów krajowych oraz innych zainteresowanych stron, w tym partnerów gospodarczych, społecznych i środowiskowych oraz społeczeństwa obywatelskiego.

Główne zadania komitetu monitorującego ds. IPARD III to:

• przegląd skuteczności, efektywności, jakości, koordynacji i zgodności wdrażania programu
• zbadanie postępów w realizacji celów programu.

Unijna sieć WPR

Unijna sieć ds. wspólnej polityki rolnej (WPR) to forum, na którym krajowe sieci WPR, organizacje, organy administracji, naukowcy, przedsiębiorcy i praktycy zainteresowani rolnictwem, leśnictwem i obszarami wiejskimi mogą dzielić się wiedzą i informacjami (np. w drodze partnerskiego uczenia się, wymiany pomysłów, wiedzy i najlepszych praktyk). Sieć wspiera:

• opracowywanie i wdrażanie planów strategicznych WPR
• wymianę innowacji i wiedzy, w tym w ramach europejskiego partnerstwa innowacyjnego na rzecz wydajnego i zrównoważonego rolnictwa (EIP-AGRI)
• poprawę umiejętności
• rozwijanie podejść do systemów wiedzy i innowacji w rolnictwie (AKIS)
• ocenę i monitorowanie WPR.

W ramach działania „pomoc techniczna” IPARD zachęca do organizowania działań podobnych do krajowych sieci na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w krajach kandydujących.

Sieci obszarów wiejskich na rzecz lokalnych inicjatyw LEADER

Sieci obszarów wiejskich na rzecz rozwoju obszarów wiejskich odgrywają znaczącą rolę w propagowaniu i wdrażaniu inicjatyw LEADER wspieranych przez IPARD. Głównym celem zintegrowanego narzędzia rozwoju terytorialnego LEADER jest zachęcenie szerokiego grona wielosektorowych prywatnych i publicznych zainteresowanych stron do tworzenia lokalnych grup działania (LGD). Grupy te opracowują strategie rozwoju lokalnego mające na celu poprawę rozwoju społeczności lokalnych, rozwój kapitału społecznego i przyczynienie się do rozwoju gospodarczego, społecznego, kulturowego i środowiskowego lokalnych obszarów wiejskich.

Lista unijnych lokalnych grup działania zawiera dane kontaktowe i przykłady udanych inicjatyw rozwojowych LEADER w UE.

Wkład IPARD w Europejski Zielony Ład

Kraje będące beneficjentami zobowiązały się do działania na rzecz zapewnienia transformacji sektora rolnego (transformacja ekologiczna i cyfrowa), aby zminimalizować jego negatywny wpływ na środowisko i klimat oraz zabezpieczyć przystępną cenowo i zdrową żywność dla swoich obywateli i na rynki eksportowe. Programy rozwoju obszarów wiejskich IPA (IPARD) odegrają kluczową rolę we wspieraniu krajów będących beneficjentami w osiąganiu tych celów.

W ramach prawnych IPA III zrównoważoność wskazuje się jako jedną z najważniejszych zasad. Znajduje to również odzwierciedlenie w celach pomocy IPA na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, które obejmują:

• poprawę zrównoważoności produkcji w gospodarstwach przy jednoczesnym zapewnieniu lepszej odpowiedzi na zapotrzebowanie społeczne na bezpieczną, pożywną i zrównoważoną żywność
• przyczynianie się do łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej, wspieranie zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi i przyczynianie się do ochrony środowiska.

Ramy IPARD III przewidują szereg działań, które mogą pomóc w realizacji tych celów, a także ogólnych celów i założeń określonych w Zielonym Ładzie i Zielonym programie działań dla Bałkanów Zachodnich.

Dwa spośród działań IPARD III odnoszą się w całości do ochrony i poprawy jakości środowiska oraz do łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej:

• działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne i z zakresu rolnictwa ekologicznego
• działanie dotyczące zakładania i ochrony lasów.

W ramach tych działań odbiorcy realizują zadania, które wykraczają poza zobowiązania prawne i jako takie zapewniają dodatkową wartość dla środowiska i klimatu.

Działania inwestycyjne IPARD III mogą znacznie ułatwić transformację ekologiczną. W ramach tych działań można uzyskać wsparcie dla inwestycji w aktywa rzeczowe, które:

• są zgodne z normami UE (środowisko, dobrostan zwierząt, bezpieczeństwo żywności)
• poprawiają efektywność środowiskową gospodarstw rolnych
• zapewniają infrastrukturę dla lepszego gospodarowania odpadami i rozwoju obszarów wiejskich
• zakładają inwestowanie w energię ze źródeł odnawialnych i gospodarkę o obiegu zamkniętym.

Zielony Ład i uzupełniający go Zielony program działań dla Bałkanów Zachodnich jeszcze bardziej uwidaczniają, że długoterminowa zrównoważoność i konkurencyjność sektora rolnego zależą od odpowiedniego uwzględnienia przez ten sektor aspektów środowiskowych i klimatycznych, takich jak zagęszczanie gleby, erozja, zawartość materii organicznej, wypłukiwanie składników odżywczych, stosowanie środków chemicznych oraz wpływ rolnictwa na różnorodność biologiczną i krajobraz.