Handel in agrovoedingsmiddelen met de zuidelijke ENB-landen
Het Europees nabuurschapsbeleid (ENB) regelt de betrekkingen van de EU met zestien buurlanden die in het oosten en het zuiden het dichtst aan de EU-grenzen liggen.
De ENB-landen zijn onderverdeeld in een zuidelijke en een oostelijke regio. Tot de zuidelijke regio behoren Algerije, Egypte, Israël, Jordanië, Libanon, Libië, Marokko, Palestina, Syrië en Tunisië.
De zuidelijke ENB-landen vallen onder “Euro-mediterrane associatieovereenkomsten”, die hoofdzakelijk betrekking hebben op de handel in goederen. Na de Arabische Lente stelde de Raad in 2011 richtsnoeren vast op basis waarvan de associatieovereenkomsten voor Egypte, Marokko, Jordanië en Tunesië moesten worden omgezet in “diepe en brede vrijhandelsovereenkomsten”, maar de onderhandelingen zijn tot dusver minder vlot verlopen dan verwacht.
Per saldo is de EU een netto-exporteur naar deze landen. Uitgevoerd worden hoofdzakelijk rundvlees, schapenvlees, granen en zuivelproducten. Omgekeerd voert de EU voornamelijk groenten en fruit en olijfolie in.
Landen
Algerije
De betrekkingen tussen de EU en Algerije zijn geregeld in de Associatieovereenkomst EU-Algerije, die sinds 2005 van kracht is.
Algerije is een netto-importeur van EU-agrovoedingsmiddelen, en vooral tarwe, zuivelproducten en levende dieren. Omgekeerd voert de EU voornamelijk dadels (bijna 50 %), suiker en verschillende zaden uit Algerije in.
Meer informatie
- 24 MEI 2024
Egypte
De handelsbetrekkingen op landbouwgebied tussen de EU en Egypte zijn geregeld in de Associatieovereenkomst EU-Egypte, die op 1 juni 2004 in werking is getreden. De handels- en handelsgerelateerde bepalingen van die overeenkomst zijn sinds 1 januari 2004 van kracht. In oktober 2008 werd een overeenkomst getekend waarbij de handel in landbouwproducten, verwerkte landbouwproducten en vis en visserijproducten verder werd geliberaliseerd. Die overeenkomst is op 1 juni 2010 in werking getreden. Op basis daarvan kan de EU bijna alle landbouwproducten rechtenvrij naar Egypte uitvoeren, met uitzondering van tabak, wijn en gedistilleerde dranken en varkensvlees. Egypte kan ook vrij uitvoeren naar de EU, met uitzondering van de gevoeligste producten (tomaten, komkommers, artisjokken, courgettes, tafeldruiven, knoflook, aardbeien, rijst, suiker en verwerkte producten met een hoog suikergehalte).
In december 2011 stelde de EU een mandaat voor onderhandelingen over een diepe en brede vrijhandelsovereenkomst met Egypte vast, maar in de laatste jaren is geen vooruitgang meer geboekt op dit gebied.
De EU is een netto-exporteur van landbouwproducten naar Egypte. Zij voert hoofdzakelijk tarwe, fruit en melkpoeder uit, terwijl uit Egypte vooral groenten en fruit worden ingevoerd (bijna 75 % van de invoer).
Meer informatie
Handelsovereenkomst inzake landbouw
- 25 MEI 2024
Israël
De handelsbetrekkingen op landbouwgebied tussen de EU en Israël zijn geregeld in de Euro-mediterrane Associatieovereenkomst EU-Israël, die op 20 november 1995 werd ondertekend en sinds 1 juni 2000 van kracht is. Deze overeenkomst bevatte concessies voor de bilaterale handel in landbouwproducten. Deze handel werd verder geliberaliseerd met een overeenkomst over de liberalisering van het onderlinge handelsverkeer van landbouwproducten, verwerkte landbouwproducten en vis en visserijproducten, die sinds 1 januari 2010 van kracht is.
De overeenkomst berust op een “negatieve lijst” (d.w.z. volledig vrije handel in agrovoedingsmiddelen aan beide zijden, behalve voor een beperkt aantal gevoelige lijnen). Een fors aantal tarieflijnen werd door beide partijen uitgesloten van volledige liberalisering. Aan EU-zijde werd een aantal van die lijnen uitgesloten van elke vorm van liberalisering (bv. honing, knoflook, suiker en virgin olijfolie). Voor de gevoeligste landbouwproducten werden echter tariefcontingenten ingesteld. Ook handhaafde de EU haar invoerprijssysteem, maar de ad-valoremcomponent werd op 0 % gezet. Aan de zijde van Israël gelden voor de uitgesloten lijnen hetzij tariefcontingenten hetzij geconsolideerde rechten op bepaalde niveaus.
De EU heeft een groot handelsoverschot met Israël als het gaat om agrovoedingsmiddelen. Uitgevoerd worden vooral levende dieren, zoetwaren, pasta en tarwe. Omgekeerd voert de EU hoofdzakelijk groenten en fruit uit Israël in.
Meer informatie
Handelsovereenkomst inzake landbouw
- 25 MEI 2024
Jordanië
De handelsbetrekkingen op landbouwgebied tussen de EU en Jordanië zijn geregeld in de Associatieovereenkomst EU-Jordanië, die op 24 november 1997 werd ondertekend en op 1 mei 2002 in werking is getreden. In 2005 werd de associatieovereenkomst verder gewijzigd (d.w.z. verder bilateraal geliberaliseerd voor landbouwproducten en verwerkte landbouwproducten). Deze wijzigingen gingen op 1 januari 2006 in. De overeenkomst voorziet in een vergaande liberalisering van de handel, met slechts een zeer gering aantal uitzonderingen, en heeft een asymmetrisch karakter. In 2010 werd de laatste stap in het liberaliseringsproces gezet. Sindsdien mogen alle landbouwproducten uit Jordanië de EU rechten- en contingentvrij binnenkomen, met uitzondering van snijbloemen en virgin olijfolie. Wat de EU-uitvoer naar Jordanië betreft, is de handel in een aantal producten niet volledig geliberaliseerd. Wel komen deze in aanmerking voor een verlaging van het Jordaanse basistarief met 40 % (bv. wijn, druivenmost en andere gegiste dranken).
In december 2011 stelde de EU een mandaat voor onderhandelingen over een diepe en brede vrijhandelsovereenkomst met Jordanië vast, maar in de laatste jaren is geen vooruitgang meer geboekt op dit gebied.
De EU heeft een groot handelsoverschot met Jordanië als het gaat om agrovoedingsmiddelen. Uitgevoerd worden vooral tarwe, levende dieren en bereidingen van groenten en fruit. Omgekeerd voert de EU hoofdzakelijk sigaren en sigaretten, groenten en bereidingen van groenten en fruit, alsmede pluimvee uit Jordanië in.
Meer informatie
- 25 MEI 2024
Libanon
De handelsbetrekkingen op landbouwgebied tussen de EU en Libanon zijn geregeld in de Associatieovereenkomst EU-Libanon, die op 17 juni 2002 werd ondertekend. De bijbehorende handelsbepalingen werden op 1 maart 2003 van kracht. De concessies die zijn verleend voor Libanese producten die in de EU mogen worden ingevoerd, zijn vermeld in de “negatieve lijst” (wat niet in die lijst staat, is geliberaliseerd). De invoervoorwaarden die gelden voor EU-producten die op de Libanese markt worden gebracht, zijn expliciet vastgelegd in het protocol bij de overeenkomst.
De EU heeft een groot handelsoverschot met Libanon als het gaat om agrovoedingsmiddelen. Uitgevoerd worden vooral levende dieren, granen en kaas. Omgekeerd voert Libanon voornamelijk ruwe tabak, slachtafval en bereidingen van groenten en fruit uit naar de EU.
Meer informatie
- 25 MEI 2024
Marokko
De handelsbetrekkingen op landbouwgebied tussen de EU en Marokko zijn geregeld in de Associatieovereenkomst EU-Marokko, die in 2000 in werking is getreden. Op 1 oktober 2012 trad een overeenkomst in werking waarbij de handel in landbouwproducten, verwerkte landbouwproducten en vis en visserijproducten verder werd geliberaliseerd. De concessies die zijn verleend voor Marokkaanse producten die in de EU mogen worden ingevoerd, zijn vermeld in de “negatieve lijst” (wat niet in die lijst staat, is geliberaliseerd). De invoervoorwaarden die gelden voor EU-producten die op de Marokkaanse markt worden gebracht, zijn expliciet vastgelegd in het protocol bij de overeenkomst. Sindsdien is de handel in agrovoedingsmiddelen in beide richtingen toegenomen. De EU is een netto-exporteur van verwerkte landbouwproducten met een hoge toegevoegde waarde, terwijl Marokko voornamelijk niet-verwerkte landbouwproducten (vooral tomaten en andere groenten en fruit) uitvoert.
In december 2011 stelde de EU een mandaat voor onderhandelingen over een diepe en brede vrijhandelsovereenkomst met Marokko vast, maar in de laatste jaren is geen vooruitgang meer geboekt op dit gebied.
Meer informatie
Handelsovereenkomst inzake landbouw
- 25 MEI 2024
Palestina*
De handelsbetrekkingen op landbouwgebied tussen de EU en Palestina zijn geregeld in de Interim-associatieovereenkomst met de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) namens de Palestijnse Autoriteit. Deze overeenkomst werd op 24 februari 1997 ondertekend en voorzag in een vergaande liberalisering van de handel in agrovoedingsproducten, maar ook in een aantal tariefcontingenten voor de gevoeligste producten. Op 1 januari 2012 traden verdere wederzijdse liberaliseringsmaatregelen en de vervangende protocollen 1 en 2 bij de associatieovereenkomst in werking. Palestina krijgt tien jaar lang rechten- en contingentvrij toegang tot de EU-markt. Voor de invoer van bepaalde groente- en fruitproducten geldt evenwel het EU-invoerprijssysteem.
De EU heeft een groot handelsoverschot met Palestina als het gaat om agrovoedingsmiddelen. Uitgevoerd worden vooral babyvoeding, zoetwaren en levende dieren. Omgekeerd voert de EU voornamelijk dadels en olijfolie uit Palestina in.
*Deze benaming mag niet worden uitgelegd als een erkenning van een staat Palestina en laat de individuele standpunten van EU-lidstaten ter zake onverlet.
Meer informatie
Handelsovereenkomst inzake landbouw
- 25 MEI 2024
Tunesië
De handelsbetrekkingen op landbouwgebied tussen de EU en Palestina zijn geregeld in de Associatieovereenkomst EU-Tunesië, die op 1 maart 1998 in werking trad en in een vrijhandelsruimte met een beperkte liberalisering op landbouwgebied voorzag.
In 2009 gingen onderhandelingen over verdere wederzijdse landbouwconcessies in het kader van de associatieovereenkomst van start. In november 2010 werden deze echter stilgelegd na de politieke gebeurtenissen in Tunesië.
In december 2011 stelde de EU een mandaat voor onderhandelingen over een diepe en brede vrijhandelsovereenkomst vast. Geografische aanduidingen vielen ook onder het mandaat. Van 19 tot 22 oktober 2015 vond in Tunesië de eerste “nul”-ronde van onderhandelingen plaats. Daarna volgden er nog vier volle rondes, maar de onderhandelingen verlopen uiterst traag.
De twee voornaamste producten die Tunesië naar de EU uitvoert, zijn dadels en olijfolie. Het land is een van de grootste producenten en exporteurs van olijfolie ter wereld. Omgekeerd voert de EU hoofdzakelijk granen, melkpoeder en voer voor gezelschapsdieren uit.
Meer informatie
- 13 MEI 2024
