Er zijn acht onderscheidingen in zeven verschillende categorieën. Ze gaan naar diverse spelers in de biologische waardeketen die een uitmuntend, innovatief, duurzaam en inspirerend project met echte meerwaarde voor de biologische productie en consumptie hebben opgezet. Er is geen geldbedrag aan verbonden.

De uitreiking ervan vond plaats op de Biodag van de EU op 23 september 2022. De winnaars werden uitgenodigd om naar Brussel te komen en hun prijs daar in ontvangst te nemen. Daarbij waren vertegenwoordigers van de Europese Commissie, het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Comité van de Regio’s, COPA-Cogeca en IFOAM Organics Europe aanwezig. De winnaars kregen de gelegenheid om aan een breder publiek uit te leggen wat hun project precies inhoudt. Het waren stuk voor stuk voorbeelden van best practices.

Waarom meedingen?

Wilt u dat het publiek beter op de hoogte is van biologische productie in de EU? Wilt u dat biologische producten in de EU beter betaalbaar en/of verkrijgbaar zijn? Heeft u daarvoor een uitmuntend, innovatief, duurzaam en reproduceerbaar project bedacht en uitgevoerd of is de uitvoering van dat project nog gaande? Wilt u dit project beter onder de aandacht van het publiek brengen?

Als het antwoord op elk van de bovenstaande vragen “ja” luidt, dan kunt u overwegen om volgende keer mee te doen. Als u wint, krijgt u een onderscheiding waaraan geen geldprijs is verbonden, en kunt u uw project zichtbaar maken voor een breder publiek. Dus:

• bent u een biologische landbouwer,
• vertegenwoordigt u een gemeente of regio die biologische maaltijden aan patiënten of leerlingen verstrekt of de biologische productie op een andere manier bevordert,
• of vertegenwoordigt u een bedrijf in de biologische voedselketen met een unieke aanpak,

dan is meedingen naar een van de EU-onderscheidingen voor de biologische sector het overwegen waard.

Kandidaatstellingsprocedure

Degenen die zich in 2022 kandideerden voor een EU-prijs voor de biologische sector, werd verzocht om:

• eerst de informatie op de website te lezen, en met name de informatie over de deelnamevoorwaarden en selectiecriteria;
• aan te geven in welke categorie zij een onderscheiding in de wacht wilden slepen;
• hun kandidatuur tussen 25 maart en met 8 juni 2022 online te stellen;
• gesloten vragen te beantwoorden (onder meer over de vier uitgangspunten van de biologische en de duurzaamheidspijler), zodat de jury meer informatie over de kandidaten krijgt.

Organisatoren, selectiecriteria, finalisten

Hieronder vindt u informatie over de editie van 2022.

De organisatie is in handen van de Europese Commissie, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Europees Comité van de Regio’s, COPA-Cogeca en IFOAM Organics Europe.

De jury die besliste over de uiteindelijke winnaars, bestond uit vertegenwoordigers van:

• de Europese Commissie,
• het Europees Economisch en Sociaal Comité,
• het Europees Comité van de Regio’s,
• COPA-Cogeca,
• IFOAM Organics Europe,
• het Europees Parlement en
• de Raad van de Europese Unie.

Met de groei van biologische landbouw en aquacultuur en de sector biologische voedingsmiddelen neemt het gebruik van chemische meststoffen, pesticiden en antimicrobiële stoffen sterk af. Dit is goed voor klimaat, milieu, biodiversiteit en dierenwelzijn. Daarom speelt biologische productie een sleutelrol in de Europese Green Deal, de “van boer tot bord”-strategie en de biodiversiteitsstrategie. Als het aan de Commissie ligt, is 25% van de landbouwgrond in de EU in 2030 biologisch en gaat de biologische aquacultuursector sterk groeien.

De Commissie kwam in maart 2021 met een actieplan voor de ontwikkeling van de biologische productie, waarin werd voorgesteld om jaarlijks diverse onderscheidingen uit te reiken. Deze moeten de beste en meest innovatieve spelers in de biologische sector in het zonnetje zetten vanwege hun bijdrage aan de terugdringing van de milieu- en klimaatgevolgen van landbouw.

Biologische landbouw, aquacultuur en voedingsmiddelen in de EU

In overweging 1 van Verordening (EU) 2018/848 staat het volgende: “De biologische productie is een alomvattend systeem om landbouwbedrijven te beheren en levensmiddelen te produceren volgens een methode die de beste milieu- en klimaatactiepraktijken, een hoog biodiversiteitsniveau, de instandhouding van natuurlijke hulpbronnen en de toepassing van strenge normen op het gebied van dierenwelzijn en productie combineert en is afgestemd op de vraag van een toenemend aantal consumenten naar producten die worden vervaardigd met natuurlijke stoffen en processen”.

In de EU wordt steeds meer biologisch geboerd. In 2019 werd in de EU 8,5% van de landbouwgrond ofwel 13,8 miljoen hectare gebruikt voor biologische landbouw, tegen 9,5 miljoen hectare in 2012. Dat is een stijging van 45,8%. Volgens statistieken van Eurostat over biologische landbouw waren de landen met de meeste biologische landbouwgrond Spanje (2,4 miljoen hectare, 17,4% van het totaal), Frankrijk (2,2 miljoen hectare, 16,2% van het totaal), Italië (2,0 miljoen hectare, 14,5% van het totaal) en Duitsland (1,3 miljoen hectare, 9,4% van het totaal).

In de hele waardeketen waren in de EU bijna 344 000 biologische producenten en meer dan 78 000 biologische verwerkers actief. Biologische landbouwers profiteren van de hogere prijs die zij voor hun biologische producten op de markt krijgen, en van de snel groeiende vraag van de eindverbruiker naar biologische producten. In 2019 was de EU goed voor 38,8 miljard euro. Daarmee stond zij op plaats twee na de VS, die goed waren voor 48,2 miljard euro. Wereldwijd had de markt dat jaar een omvang van 106,4 miljard euro. Volgens FIBL-statistieken zijn Duitsland (12,0 miljard euro) en Frankrijk (11,3 miljard euro) grote markten in de EU.

Volgens FIBL-statistieken liggen de consumentenuitgaven per hoofd van de bevolking aan biologische producten het hoogst in Denemarken (344 euro, ofwel 12% van de boodschappen) en in Luxemburg (264 euro, ofwel 8% van de boodschappen).

Het EU-logo voor biologische producten wordt steeds bekender bij de consument. In 2020 herkende 56% van de respondenten van de Eurobarometer het logo, tegen 27% in 2017. 80% van de respondenten gaat ervan uit dat biologische producten milieuvriendelijker zijn en aan strengere dierenwelzijnsnormen voldoen.

• Europees Economisch en Sociaal Comité
• Het Europees Comité van de Regio’s
• COPA-Cogeca
• IFOAM Organics Europe