Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο
Agriculture and rural development

Strandzhanski manov med / Manov med ot Strandzha ΠΟΠ

Η προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ) εγγυάται ότι όλα τα στάδια της διαδικασίας παραγωγής, μεταποίησης και παρασκευής πραγματοποιούνται στη συγκεκριμένη περιοχή.

Ιστορία

Το Strandzhanski manov med ΠΟΠ προέρχεται από τα αιωνόβια δάση βελανιδιάς του ορεινού όγκου της Strandzha Βουλγαρία.

Στο σταυροδρόμι της Ευρώπης και της Ασίας, ο ορεινός όγκος Strandzha περιβάλλεται από τον Εύξεινο Πόντο, το Αιγαίο Πέλαγος και τη Θάλασσα του Μαρμαρά. Ο υγρός θαλασσινός αέρας, που φυσά στην περιοχή, δροσίζει τη χαμηλή βλάστηση του δάσους με την ελαφριά πρωινή ομίχλη την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Υπό αυτές τις κλιματικές συνθήκες, δημιουργείται ένα πλούσιο μωσαϊκό φυτών σε συνδυασμούς μοναδικούς στην Ευρώπη. Η δασική βλάστηση μοιάζει σε μεγάλο βαθμό με την ποντιακή χλωρίδα του Καυκάσου και της Μικράς Ασίας. Ανάμεσα στα είδη που αποτελούν αυτή τη χλωρίδα είναι τα rhododendron ponticum, daphne pontica, Ilex colchica, και έχιο (Echium), καθώς και τοπικές ποικιλίες μπανανών του είδους των Αντιλλών, κληματίτη, τριφυλλιού και κίστου.

Πολλά από τα είδη αυτά φύονται στην περιοχή επί αιώνες, από την Τεταρτογενή περίοδο (η οποία ξεκίνησε πριν από 2,6 εκατομμύρια χρόνια). Τα στρώματα πάγου που καλύπτουν συχνά τη βόρεια και ανατολική Ευρώπη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σταματούσαν πάντοτε λίγο πριν από την περιοχή του όρους Strandzha. Ως εκ τούτου, η χλωρίδα, η οποία ήταν ευρέως διαδεδομένη σε όλη την Ευρώπη κατά τη διάρκεια της Τριτογενούς περιόδου (πριν από 65-2,6 εκατ. έτη), διατηρήθηκε μέχρι σήμερα.

Γνωστά ως υπολειμματική χλωρίδα της τριτογενούς περιόδου, τα είδη αυτά περιλαμβάνουν τα εξής: veronica turrilliana, καυκάσια μύρτιλλα, και φασκομηλιά, καθώς και ορισμένες ποικιλίες βελανιδιάς, όπως η Quercus hartwissiana (γνωστή ως δρυς Strandzha) και Quercus polycarpa.

δασωμένες ορεινές περιοχές και χωριό σε πρώτο πλάνο
Ο ορεινός όγκος Strandzha φιλοξενεί δάση βελανιδιάς. iStock/Clement Peiffer

Λόγω της οικολογικής της σημασίας και της βιοποικιλότητάς της, η περιοχή Strandzha έχει αναγνωριστεί ως μια από τις περιοχές προτεραιότητας για την προστασία του περιβάλλοντος στην ΕΕ. Ο ορεινός όγκος φιλοξενεί πολλούς βιότοπους και περιλαμβάνεται στο πανευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο προστατευόμενων φυσικών οικοτόπων Natura 2000.

Ο πληθυσμός της περιοχής Strandzha ζει σε αρμονία με τη φύση που τον περιβάλλει. Ενώ τα καστανόχρωμα (στο χρώμα της κανέλας) δασικά εδάφη και τα ποδζολανικά κίτρινα εδάφη δυσκολεύουν τις μεγάλες γεωργικές καλλιέργειες, τα δάση βελανιδιάς παρέχουν άφθονη τροφή στις μέλισσες, καθιστώντας τη μελισσοκομία κύρια ενασχόληση των τοπικών κοινωνιών. Οι παρυφές των δασών του όρους Strandzha είναι γεμάτες μελισσοκομεία, πολλά από τα οποία διαθέτουν κυψέλες που χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου αιώνα.

Η μοναδική φυσική κληρονομιά του Strandzhanski manov med αναγνωρίστηκε από την ΕΕ το 2019, όταν χορηγήθηκε στο προϊόν το καθεστώς προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ).

Παραγωγή

Το Strandzhanski manov med ΠΟΠ είναι σημαντικό προϊόν του φυσικού της περιβάλλοντος. Η διαδικασία παραγωγής συνδέεται στενά με την αλληλεπίδραση μεταξύ της χλωρίδας και της πανίδας του δασικού οικοσυστήματος.

Η διαδικασία ξεκινά από το φύλλωμα των δασών βελανιδιάς, όπου μικρά έντομα, όπως οι αφίδες και τα σκαθάρια της βελανιδιάς, ρουφάνε από τα φύλλα τον γλυκό χυμό και εκκρίνουν μια ακόμα πιο γλυκιά ουσία, γνωστή ως μελίτωμα.

Το θερμό κλίμα του ορεινού όγκου της Strandzha που επηρεάζεται από τη θάλασσα δημιουργεί άριστες συνθήκες για την παραγωγή του μελιτώματος. Λόγω της υγρασίας στην περιοχή, τα φύλλα αναπτύσσονται περισσότερο, με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η διαδικασία της διαπνοής και να παρέχεται μεγαλύτερη επιφάνεια στα έντομα για να τραφούν. Η αρεή ομίχλη που καλύπτει τα δάση εξασφαλίζει επίσης την παραμονή των σταγόνων του χυμού και του μελιτώματος στο φύλλωμα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Πιο πυκνή ομίχλη θα δημιουργούσε μεγαλύτερες σταγόνες που θα έπεφταν από τα φύλλα.

Κατά τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο, το μελίτωμα της βελανιδιάς είναι η κύρια τροφή των μελισσών στα δάση του όρους Strandzha, καθώς τα φυτά που ανθίζουν και παράγουν νέκταρ είναι λιγοστά. Οι μέλισσες μετατρέπουν το μελίτωμα που συλλέγουν σε μέλι, το οποίο αποθηκεύουν σε κυψέλες στην άκρη του δάσους.

Χειροποίητη κυψέλη από παλιό άχυρο για τη συλλογή μελισσών στη φύση.
Στα τέλη του καλοκαιριού οι μέλισσες αναζητούν μελίτωμα στο δάσος. iStock.com/kristo74

Όταν το μέλι ωριμάσει στην κυψέλη για αρκετό χρονικό διάστημα, οι μελισσοκόμοι αφαιρούν την κηρήθρα και την τοποθετούν σε φυγόκεντρη συσκευή. Η συσκευή αυτή περιστρέφει την κηρήθρα σε υψηλή ταχύτητα, διαχωρίζοντας το μέλι από την κέρινη δομή μέσω της φυγόκεντρης δύναμης. Μόλις διαχωριστεί το μέλι φιλτράρεται, ομογενοποιείται και διαυγάζεται σε δεξαμενές καθίζησης για τουλάχιστον 24 ώρες.

Η καθίζηση, η συσκευασία και η επισήμανση πραγματοποιούνται σε καθαρούς και κατάλληλους χώρους, εντός της γεωγραφικής περιοχής, ώστε να εξασφαλίζεται η ποιότητα και η ιχνηλασιμότητα. Το κρυσταλλωμένο μέλι υγροποιείται σε θερμοκρασία που δεν υπερβαίνει τους 42 °C, τη μέγιστη θερμοκρασία που επιτυγχάνεται στην κυψέλη κατά τη διάρκεια της συγκομιδής του μελιού.

Σε σύγκριση με τα περισσότερα είδη μελιού που παράγονται με βάση το νέκταρ, το Strandzhanski manov med ΠΟΠ χαρακτηρίζεται από ένταση χρώματος και ελαφρά πικρή γεύση, κυρίως λόγω της παρουσίας μικροχλωρίδας στο μελίτωμα. Η σύνθεση του μελιτώματος οδηγεί επίσης σε αφθονία μικροστοιχείων, όπως κάλιο, μαγνήσιο και λίθιο, καθώς και σε υψηλό επίπεδο αντιοξειδωτικών ουσιών.

Περισσότερες πληροφορίες

Strandzhanski manov med ΠΟΠ - νομικές προδιαγραφές

Προστατευόμενη ονομασία προέλευσης

Τρόφιμα και ποτά ποιότητας σε όλη την Ευρώπη