Στόχοι του προγράμματος POSEI

Το πρόγραμμα ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών (POSEI) στηρίζει τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ικανότητα ανάπτυξης των απομακρυσμένων αυτών περιοχών περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό λόγω παραγόντων όπως ο νησιωτικός χαρακτήρας τους, το μικρό μέγεθος, η δυσμενής μορφολογία και το κλίμα τους, καθώς και η εξάρτησή τους από μικρό αριθμό προϊόντων.

Η ονομασία POSEI προέρχεται από το γαλλικό ακρωνύμιο «programme d’options spécifiques à l’éloignement et l’insularité».

Εξόχως απόκεντρες περιφέρειες

Οι εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ είναι οι εξής:

• Γαλλία: Γουαδελούπη, Γαλλική Γουιάνα, Μαρτινίκα, Ρεϊνιόν, Άγιος Μαρτίνος και Μαγιότ
• Πορτογαλία: Αζόρες και Μαδέρα
• Ισπανία: Κανάριες νήσοι.

Οι εξόχως απόκεντρες περιοχές είναι αναπόσπαστο μέρος της ΕΕ.

Στήριξη της γεωργίας

Η ΕΕ στηρίζει τη γεωργία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους και των σχετικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν. Μέσω του προγράμματος POSEI, η ΕΕ επιδιώκει:

• να εξασφαλίζει τον εφοδιασμό με βασικά γεωργικά προϊόντα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, περιορίζοντας τις δαπάνες που προκύπτουν λόγω του άκρως απόκεντρου χαρακτήρα αυτών των περιοχών - χωρίς να βλάπτεται η τοπική παραγωγή·
• να διασφαλίζει την ανάπτυξη των τομέων «ζωικής και φυτικής διαφοροποίησης», συμπεριλαμβανομένων της παραγωγής, της μεταποίησης και της εμπορίας τοπικών προϊόντων·
• να διατηρεί και να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των παραδοσιακών γεωργικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων της παραγωγής, της μεταποίησης και της εμπορίας τοπικών καλλιεργειών και προϊόντων.

Οι εξόχως απόκεντρες περιοχές προσφέρουν στην ΕΕ εκτεταμένη θαλάσσια επικράτεια, μεγαλύτερο εύρος βιοποικιλότητας και πιο διαφοροποιημένη οικονομία, που παρέχει στους Eυρωπαίους καταναλωτές γεωργικά προϊόντα όπως οι μπανάνες, το ρούμι, η ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο και άλλα εξωτικά φρούτα και λαχανικά. Επιπλέον, οι εξόχως απόκεντρες περιοχές αποτελούν πολύτιμο πλεονέκτημα για τις σχέσεις της ΕΕ με γειτονικές τρίτες χώρες.

Τον Ιούνιο του 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε διαδικτυακή διαβούλευση σχετικά με τα προγράμματα στήριξης της ΕΕ για τη γεωργία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές και στα μικρά νησιά του Αιγαίου. Σκοπός της δημόσιας διαβούλευσης είναι να δοθεί η δυνατότητα στα ενδιαφερόμενα μέρη και στο κοινό να διατυπώσουν τις απόψεις τους σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος POSEI και του προγράμματος για τα μικρά νησιά του Αιγαίου (MNA) κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020 και, ως εκ τούτου, να παράσχουν στοιχεία για την αξιολόγηση που διενεργείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Χρηματοδότηση

Τα μέτρα του προγράμματος POSEI, που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), περιλαμβάνουν:

• ειδικό καθεστώς εφοδιασμού, που αποσκοπεί στον περιορισμό των δαπανών για την προμήθεια βασικών προϊόντων για ανθρώπινη κατανάλωση και για μεταποίηση και γεωργικές εισροές·
• μέτρα στήριξης της τοπικής γεωργικής παραγωγής.

Η χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος POSEI (ανά έτος) ανέρχεται σε 268,42 εκατ. ευρώ για την Ισπανία, 278,41 εκατ. ευρώ για τη Γαλλία και 106,21 εκατ. ευρώ για την Πορτογαλία.

Νομική βάση

Η ακόλουθη νομοθεσία καθορίζει τον τρόπο εφαρμογής του προγράμματος POSEI από την ΕΕ:

• το άρθρο 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ορίζονται οι εξόχως απόκεντρες περιοχές·
• ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 228/2013 σχετικά με τα ειδικά μέτρα για τη γεωργία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης.