Na czym polega dobrowolne wsparcie związane z produkcją
W ramach wspólnej polityki rolnej stopniowo zniesiono powiązanie między otrzymywaniem płatności z tytułu wsparcia dochodu a wytwarzaniem określonych produktów (nastąpiło „oddzielenie” od produkcji). Ma to zapobiec nadprodukcji niektórych produktów i zapewnić, by rolnicy reagowali na rzeczywiste zapotrzebowanie rynkowe.
W niektórych sytuacjach potrzebna może okazać się pomoc dla konkretnego sektora lub podsektora rolnego, który boryka się z trudnościami. System dobrowolnego wsparcia związanego z produkcją ma zapobiegać nasileniu się tych trudności, które mogłyby spowodować zaniechanie produkcji i negatywnie wpłynąć na inne części łańcucha dostaw lub rynki powiązane.
W związku z tym kraje UE mogą w dalszym ciągu łączyć (powiązać) ograniczoną kwotę płatności z tytułu wsparcia dochodu z niektórymi sektorami lub produktami. Jest to uzależnione od spełnienia różnych warunków i rygorystycznych ograniczeń mających na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia zakłóceń na rynku.
Nowa WPR na lata 2023–2027
W czerwcu 2021 r., po szeroko zakrojonych negocjacjach między Parlamentem Europejskim, Radą UE i Komisją Europejską, osiągnięto porozumienie w sprawie reformy wspólnej polityki rolnej (WPR). Nowa WPR wejdzie w życie 1 stycznia 2023 r.
W ramach nowej WPR wprowadzone zostaną zmiany w istniejącym systemie wsparcia dochodu i środki mające zapewnić sprawiedliwszy podział wsparcia finansowego dla rolników i pracowników w całej UE. Do 2023 r. obecne środki wsparcia dochodu będą kontynuowane, zgodnie z przepisami rozporządzenia przejściowego w sprawie WPR.
Dobrowolne wsparcie związane z produkcją w praktyce
Dobrowolne wsparcie związane z produkcją jest tzw. systemem ograniczającym produkcję i ma na celu zminimalizowanie zakłóceń konkurencji na rynku.
Potencjalnie kwalifikujące się sektory obejmują: zboża, nasiona oleiste, rośliny wysokobiałkowe, rośliny strączkowe, len, konopie, ryż, orzechy, ziemniaki skrobiowe, mleko i przetwory mleczne, nasiona, mięso baranie i mięso kozie, wołowinę i cielęcinę, oliwę z oliwek, jedwabniki, susz paszowy, chmiel, buraki cukrowe, trzcinę cukrową i cykorię, owoce i warzywa oraz zagajniki o krótkiej rotacji.
Aby sfinansować dobrowolne wsparcie związane z produkcją, kraje UE mają do dyspozycji szereg wytycznych:
- można wykorzystać do 8 proc. łącznych środków przeznaczonych na wsparcie dochodu
- jeżeli spełnione są pewne warunki wstępne, można zwiększyć ten odsetek do 13 proc.
- odsetek ten może być wyższy niż 13 proc., jeżeli zostanie zatwierdzony przez Komisję UE, a wsparcie będzie spełniać bardzo surowe kryteria
- odsetek ten może zostać zwiększony o dodatkowe 2 proc. w przypadku wsparcia produkcji roślin wysokobiałkowych.
Kraje UE mogą zmienić swoje decyzje dotyczące dobrowolnego wsparcia związanego z produkcją do dnia 1 sierpnia danego roku, ze skutkiem od następnego roku.
Wszystkie kraje UE z wyjątkiem Niemiec podjęły decyzję o zastosowaniu tego systemu w latach 2015–2020.
Między poszczególnymi krajami UE występują znaczne różnice, jeżeli chodzi o kwotę finansowania i rodzaje sektorów objętych wsparciem.