Τι είναι η προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη
Στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής, η σύνδεση μεταξύ της είσπραξης των ενισχύσεων εισοδηματικής στήριξης και της παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων έχει σταδιακά καταργηθεί («αποσυνδεθεί»). Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η υπερπαραγωγή ορισμένων προϊόντων και εξασφαλίζεται ότι οι γεωργοί ανταποκρίνονται στην πραγματική ζήτηση της αγοράς.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτούνται στοχευμένες ενισχύσεις σε συγκεκριμένο γεωργικό τομέα ή υποτομέα που αντιμετωπίζει δυσκολίες. Το καθεστώς προαιρετικής συνδεδεμένης στήριξης αποσκοπεί στην πρόληψη της κλιμάκωσης των εν λόγω δυσκολιών, οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν εγκατάλειψη της παραγωγής και να επηρεάσουν άλλα τμήματα της αλυσίδας εφοδιασμού ή των συνδεδεμένων αγορών.
Ως εκ τούτου, οι χώρες της ΕΕ μπορούν να συνεχίσουν να χορηγούν περιορισμένο αριθμό συνδεδεμένων ενισχύσεων εισοδηματικής στήριξης σε ορισμένους τομείς ή προϊόντα, υπό διάφορες προϋποθέσεις και αυστηρά όρια ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος στρέβλωσης της αγοράς.
Νέα ΚΓΠ: 2023-27
Τον Ιούνιο του 2021, κατόπιν εκτεταμένων διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επιτεύχθηκε συμφωνία σχετικά με τη μεταρρύθμιση της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ). Η νέα ΚΓΠ θα αρχίσει να ισχύει την 1η Ιανουαρίου 2023.
Στο πλαίσιο της νέας ΚΓΠ θα γίνουν αλλαγές στο υφιστάμενο σύστημα εισοδηματικής στήριξης και θα ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί δικαιότερη κατανομή της χρηματοδοτικής στήριξης για τους γεωργούς και τους εργαζομένους σε ολόκληρη την ΕΕ. Τα ισχύοντα μέτρα εισοδηματικής στήριξης θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται μέχρι το 2023, σύμφωνα με τις διατάξεις του μεταβατικού κανονισμού για την ΚΓΠ.
Η προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη στην πράξη
Η προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη είναι γνωστή ως καθεστώς περιορισμού της παραγωγής και αποσκοπεί στον περιορισμό της στρέβλωσης του ανταγωνισμού στην αγορά.
Πιθανώς επιλέξιμοι τομείς είναι τα σιτηρά, οι ελαιούχοι σπόροι, οι πρωτεϊνούχες καλλιέργειες, τα όσπρια, το λινάρι, η κάνναβη, το ρύζι, οι καρποί με κέλυφος, τα γεώμηλα αμυλοποιίας, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι σπόροι, το πρόβειο και το αίγειο κρέας, το βόειο κρέας, το ελαιόλαδο, οι μεταξοσκώληκες, η αποξηραμένη χορτονομή, ο λυκίσκος, τα ζαχαρότευτλα, το ζαχαροκάλαμο και το κιχώριο, τα οπωροκηπευτικά και τα πρεμνοφυή δάση μικρού περίτροπου χρόνου.
Για τη χρηματοδότηση της προαιρετικής συνδεδεμένης στήριξης, οι χώρες της ΕΕ ακολουθούν ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές:
- μπορούν να διαθέτουν έως το 8 % του συνολικού προϋπολογισμού τους για την εισοδηματική στήριξη
- εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί στο 13 %
- το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί άνω του 13 % εφόσον το εγκρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εφόσον η στήριξη πληροί πολύ αυστηρά κριτήρια
- το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί ακόμη περισσότερο, κατά 2 % επιπλέον, για την ειδική στήριξη των πρωτεϊνούχων καλλιεργειών.
Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να αναθεωρήσουν τις αποφάσεις τους σχετικά με την προαιρετική συνδεδεμένη στήριξη έως την 1η Αυγούστου οποιουδήποτε έτους, με ισχύ από το επόμενο έτος.
Όλες οι χώρες της ΕΕ, με εξαίρεση τη Γερμανία, αποφάσισαν να εφαρμόσουν το καθεστώς από το 2015 έως το 2020.
Το ύψος της χρηματοδότησης και το φάσμα των καλυπτόμενων τομέων ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των διαφόρων χωρών της ΕΕ.